محیط‌زیست به محیطی شامل آب، خاک، هوا، منابع طبیعی، گیاهان، جانوران، انسان و روابط متقابل بین آن‌ها، گفته می‌شود. هر تغییری در محیط‌ اعم از مطلوب یا نامطلوب، می‌تواند بر روی محیط‌زیست آثاری بر جای بگذارد که اگر این تغییرات کنترل نشوند؛ اثرات جبران‌ناپذیری در محیط‌زیست به جا می‌ماند. در هزاره سوم میلادی، دغدغه اصلی سازمان‌های بین‌المللی و اندیشمندان، بـروز چالش‌های محیط‌زیست و رونـد فزاینده آن می‌باشد. انسان به عنوان عامل تأثیرگذار و قربانی این بحران وظیفه حفاظت از آن را بر عهده دارد. شکل‌گیری و توسعه سازمان‌های مردم‌نهاد، ایجاد نهاد‌های ملی و بین‌المللی، تدوین معاهدات و تصویب قوانین و مقررات به طوری که همگی در راستای حفاظت از محیط‌زیست گام بردارند؛ نقش به‌سزایی در اشاعه مدیریت محیط‌زیست دارند. فرایند تصمیم‌گیری در راستای تنظیم و کنترل فعالیت‌هایی که بر روی محیط‌زیست تأثیر می‌گذارند؛ به گونه‌ای که از ظرفیت قابل تحمل محیط زیست برای توسعه بشری فراتر نرود، را می‌توان به عنوان تعریفی جامع از سیستم مدیریت محیط‌زیست (EMS) در نظر گرفت.

خوشبختي بشر در زمينه هاي شغل، خوراك، بهداشت، سلامتي، انرژی، ثروت و…،  در نهايت وابسته به محيط زيست است؛ اما اين رابطه يك رابطه دو سويه است. تا هنگامي كه ما براي نيازهايمان به زمين وابسته هستيم، بايد محيط‌زيست را همزمان بازسازي كنيم؛ به طوري كه بتواند رفاه انسان را تأمين كند. نشست‌های بین‌المللی مانند استکهلم و ریو در راستای مدیریت محیط‌ زیست صورت گرفته‌است. نشست استکهلم نقطه عطف برنامه‌ريزي محيط‌ زيست است که انعكاس دهنده روند ناپايدار رشد صنعتي و شهري و اثرات ناخواسته آن بر محيط‌ زيست می‌باشد. در كنفرانس ريو، حفاظت محيط زيست را جزء جدايي ناپذير آينده بشريت و رفاه وي معرفي کردند. در مدیریت محیط‌زیست، تمامي اجزاء محيط زيست شامل جاندار، بي جان و تمامي روابط بين آنها و نيز با در نظر داشتن انسان به عنوان مهم‌ترين بازيگردان طبيعت، اقدام به برنامه ريزي خواهد شد. سيستم مديريت زيست محيطي، بخشي از يك سيستم مديريت مي‌باشد كه شامل ساختار برنامه‌ريزي، فعاليت‌ها، مسئوليت‌ها، روش‌ها، فرآيندها و منابعي است كـه بـه منظـور توسعه، اجرا، بازنگري و نگهداري خط مشي زيست محيطي به كار برده مي‌شود.

مزایای مدیریت محیط‌ زیست

در راستای استفاده انسان از محیط‌ زیست، فعالیت‌های گوناگونی انجام می‌شود. اگر مدیریت محیط‌ زیست در زوایای مختلف فعالیت‌ها به کار گرفته شود، می‌تواند مزایای زیادی را در بر داشته باشد. برخی از مزایای مدیریت محیط‌ زیست به شرح زیر است:

• کاهش اثرات منفی زیست محیطی
• بهبود پایداری و افزایش اعتبار و سود محصولات
• افزایش عملکرد نظارتی و در نتیجه کاهش خطر جریمه برای عدم پایبندی به قوانین زیست محیطی
• کاهش ضایعات و افزایش راندمان
• جذب مشتریان، سرمایه‌گذاران و سهام‌داران
• حصول اطمینان از یک رویکرد جامع به اثرات زیست محیطی و حفظ منابع
• بهبود روحیه کارکنان

اهداف مدیریت محیط‌ زیست

اکنون توسعه پایدار که از آن به عنوان «توسعه زیست محیطی» یاد می شود، به عنوان یک مفهوم توسعه توسط همه ملت های جهان پذیرفته شده است. به طور خلاصه مدیریت محیط‌ زیست برای برنامه ریزی زیست محیطی ضروری است که مستلزم استفاده بهینه از منابع زمین و حفظ کیفیت محیط زیست برای رشد سالم جامعه است. پیشگیری و حل مشکلات زیست محیطی، توسعه مؤسسات تحقیقاتی و سیستم های نظارتی، هشدار دادن به تهدیدها و شناسایی فرصت ها، پیشنهاد اقدامات برای حفاظت از منابع، تدوین استراتژی برای بهبود کیفیت زندگی، پیشنهاد سیاست های بلند مدت و کوتاه مدت برای توسعه پایدار و شناسایی فناوری جدید برای توسعه پایدار همگی از اهداف مدیریت محیط‌ زیست به حساب می‌آیند.

دوره‌های آموزشی مدیریت محیط‌ زیست

در سال‌های اخیر، آموزش محیط زیست به یک اولویت در حال رشد در سطح محلی، ملی و بین‌المللی تبدیل شده است. سازمان ملل متحد از تمامی کشورها برای تلاش در جهت افزایش تعهدات‌شان نسبت به آموزش مردم در مورد نیاز به ایجاد آینده‌ای پایدار و خلق شهروندانی توانا برای حفاظت از محیط‌زیست دعوت می‌کند؛ لذا محیط زیست نیز به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی توسعه پایدار، نیازمند آموزش می‌باشد.

دوره‌های آموزشی مدیریت محیط‌ زیست با هدف از بین بردن آثار سوء بر محيط زيست، راه‌حل‌هاي بهينه‌اي به دیگران ارائه می‌دهد تا مشکلات زیست‌محیطی را تا حد ممکن کاهش دهد. اين اقدام عمدتاً به بهبود شرايط اكولوژيكي و كاهش ميزان بارآلودگي كمك مي‌كند كه به شكل مؤثري آلودگي‌هاي محيط زيست را كنترل كرده و محيط سالم‌تري براي انسان فراهم كند.

شرکت در دوره‌های آموزشی مدیریت محیط‌ زیست مزایایی دارد که در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره می‌شود:

_ پيش بيني بروز حوادث زيست محيطي مهم و پايدار

_ استفاده از آراء و نظرات عموم جامعه در فرآيند تصميم گيري

 _ شناخت مسائل و مشكلات خسارت بارز زيست محيطي كه احتمال وقوع آنها وجود دارد

_ تعادل بخشي بين اهداف بلند مدت توسعه و ضرورت برخورداري اكثريت مردم از منابع توسعه در راستاي حفاظت از محيط زيست

_ برقراري تعادل بين جمعيت و منابع طبيعي و پيش بيني مصرف با الگوي پايدار

با توجه به اهمیت موضوع، شناخت نیازهای آموزشی و برگزاری دوره‌های آموزشی لازم در این زمینه یک ضرورت به شمار می‌رود. محیـط‌ زیسـت در سـطح ملی و جهانی در معـرض تهدیدهـای جـدی اسـت و ایـن تهدیدهـا از گـرم شـدن زمیـن گرفتـه تا کاهش تنـوع زیسـتی و انواع آلودگی‌ها را شـامل می‌شوند. صاحب‌نظـران توسـعه پایـدار بـاور دارنـد کـه یکـی از مهم‌تریـن راه‌های موجود بـرای حفظ محیط‌ زیست، ایجاد فرهنـگ مناسـب زیسـت محیطـی و ترویـج آن در جامعـه اسـت تـا جایـی کـه همـه آحاد کشور بـه تعبیر ماده 50 قانون اساسی کشورمان، حفاظـت از محیط‌ زیست را وظیفه عمومی خود تلقی کنند و از آن مانند اموال شخصی خود مراقبت کنند. دوره‌های آموزشی محیـط‌ زیست بـه طـور فزاینـده‌ای بـه عنـوان یـک ابـزار در مدیریت زیست محیطی مطـرح است.

آگاه سازی همگانی و آموزش جامعه در رابطـه بـا ارزش و اهمیـت محیـط‌ زیسـت بـرای ادامـه حیات بشـر امری بسـیار مهم می‌باشـد. بر همگان مبرهن است كه بسياري از تهديدهاي زيست محيطي، تخريب منابع و آلودگي‌ها نتيجه فعاليت‌هاي غيرمنطبق با محيط‌ زيست هستند. از اين رو با آگاه‌سازي و آموزش آحاد جامعه به خصوص برنامه‌ريزان و مديران در جهت آشنايي با ارزش و اهميت حفظ محيط‌ زيست براي ادامه حيات بشري امري مهم است. آموزش مديران كشور خود به تنهايي هدف نیست؛ بلكه ابزاري كليدي و راهبردي جهت زمينه‌سازي تغيير در دانش و نگرش آنها نسبت به آثار و پيامدهاي تصميمات آن‌ها بر روي محيط زيست و تحقق توسعه پايدار مي‌باشد. برای به حداقل رساندن تخریب منابع طبیعی و اثرات نامطلوب توسعه بر محیط‌ زیست، بهتر است تا با استفاده از سیستم های نوین مدیریتی، فرهنگ زیر بنایی توسعه پایدار را در همه نهادها و مراکز آموزشی ایجاد و عملکرد سازمان‌ها را به سوی بهبود مستمر سوق داد.

شرکت در دوره‌های آموزشی مدیریت محیط‌ زیست به عنوان یکی از گام های اساسی در ارتقای سواد زیست محیطی و اکولوژیکی جامعه است. جلوگیری از ایجاد و یا حل مشکلات زیست محیطی، شناسایی تهدیدها و فرصت‌ها، بهبود کیفیت زندگی، شناسایی فناوری‌ها و سیاست‌های دوست‌دار محیط‌ زیست از اهداف مدیریت محیط‌ زیست است که با شرکت در دوره‌های آموزشی محیط‌ زیست می‌توان به این اهداف نزدیک شد.

ما در نمایشگاه مجازی باماHSE، ضمن اعطای غرفه مجازی رایگان به کلیه شرکت، مراکز، سمن ها، انجمن ها، آموزشگاه ها و حتی اشخاص فعال در حوزه مدیریت محیط زیست، با برگزاری دوره‌های آموزشی غالباً رایگان، ارتقای سواد زیست محیط و ارتقای عملکرد زیست محیطی افراد جامعه را هدف قرار داده ایم. مهمترین دوره‌های آموزشی برگزار شده توسط نمایشگاه مجازی باماHSE شامل آشنایی با هوش مصنوعی و کاربرد آن در محیط زیست وHSE، آشنایی با نحوه کاهش و مدیریت پسماند، جایگاه HSE در مدیریت و بهره وری سبز، آشنایی با استاندارد سیستم مدیریت زیست محیطی ایزو ۱۴۰۰۱، اصول کاربردی کد نویسی ارث انجین (Earth Engine) و مدل سازی زیست محیطی، محیط زیست بستر گردشگری مسئولانه، تنوع زیستی-تابلوی زیبای آفرینش و مبانی حقوق محیط زیست،کنوانسیون ها، پروتکل ها، قوانین و مقررات است. طرح کاد پلاس، رویکردی نوین در توانمندسازی دانشجویان رشته های مختلف و به ویژه رشته های حوزه محیط زیست است. طرح کاد پلاس در 5 گام در تلاش است تا دانشجویان از ابتدای دوران دانشجویی با کاربرد واحدهای درسی خود آشنا شوند، در اوقات فراغت خود در محیط کاری واقعی مرتبط با رشته خود به فعالیت و مهارت آموزی بپردازند و با بهره مندی از دوره‌های آموزشی غالباً رایگان حوزه مهارت های نرم و کارآفرینی، دوران دانشجویی با نشاط تر و آینده شغلی بهتری داشته باشند.

تدوین: مهندس نگار آخوندزاده